Bu gün sizinle apostil şerhi konusunda bir yazı paylaşmak istiyorum. Yazıyı benimle bazı ortak çalışmalarda bulunan ve kendisini görevlendirdiğim Stajyer Avukat Yusuf Bilal Saraçoğlu hazırlamıştır.
Apostil şerhi nedir?
Bilindiği üzere her ülkenin kendine ait hukuk sistemi bulunmaktadır. Bazı hukuk sistemlerinde yazılı birtakım kanunlar bulunurken, bazı hukuk sistemlerinde hukuku hakimler yaratır. Hukuk sistemlerindeki bu farklılıklar beraberinde birtakım uluslararası sorunları da beraberinde getirmektedir. Bu sorunlardan en sık karşılaşılanı bir ülkede aldığınız belgenin diğer ülkede geçerli olup olmayacağı sorunudur. Bu bağlamda bulunduğunuz ülkeden aldığınız bir belgenin yurtdışında da geçerli ve gerçek olduğunu doğrulayan onaylama sistemine “apostil” denir. Aşağıda gerçek bir apostil şerhi örneği vardır.
Uluslararası belge dolaşımının kolaylaştırılması adına 5 Ekim 1961 yılında bir takım ülkeler arasında “Lahey Sözleşmesi” imzalanmıştır. Lahey Sözleşmesine taraf olan ülkeler, bu sözleşme aracılığıyla iki devletten birindeki resmi makamlar tarafından düzenlenmiş olan resmî belgenin taraf olan diğer devlette geçerli olabilmesi için diplomatik ya da mahkemeler huzurunda tekrar onayı gerekmeyecektir. Ancak belirtmek gerekir ki diplomatik ya da mahkemeler aracılığıyla tekrara onay gerekmemesi durumu, belgenin hiçbir onay sürecinden geçmeden diğer ülkede geçerli olacağı anlamına gelmez. Bu duruma örnek vermek gerekirse “Lahey Sözleşmesi”ne taraf olan ülkelerden birinde aldığınız bir yüksek lisans diplomasının sözleşmeye taraf olan diğer ülkede geçerli ve kullanılabilir olması adına çevirisi için bir çeviri ofisinden hizmet aldığınızda çevirinin aslına uygun olarak yapıldığına ilişkin öncelikle noterden onay alınmalı, daha sonra yetkili makamlar apostil şerhi/apostil tasdiki yapılmalıdır. Bu apostil şerhinin/ apostil tasdikinin ardından bu belge sözleşmeye taraf olan ülkeler içinde aynen o ülkede düzenlenmiş gibi geçerli ve kullanılabilir nitelikte olacaktır. Muslu Hukuk Bürosu apostil şerhi hizmeti vermektedir. FBI background checkler içinde apostil alınabilmektedir.
Lahey sözleşmesine taraf olan ülkelerin güncel listesi şu adresten bulunabilir: https://www.hcch.net/en/instruments/conventions/authorities1/?cid=41
Hangi Belgeler Apostil Şerhi ile Onaylı Hale Gelebilir?
“Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesinin Tasdikinin Uygun Olduğu Hakkında Kanun” kapsamında apostil tasdiki almaya uygun belgeler şunlardır;
- Savcı, zabıt katibi veya adliye memuru tarafından verilmiş belgeler de dahil olmak üzere, Devletin bir yargı organına veya mahkemesine bağlı bir makam veya görevli memur tarafından düzenlenmiş olan belgeler,
- İdari belgeler,
- Noter senetleri,
- Kişilere özel sıfatla imzalanmış belgeler üzerine konulmuş olup belgenin kaydının veya belirli bir tarihte mevcut olduğunun ve imzaların doğruluğunun resmi makam ve noterce onaylanması gibi resmi beyanlar.
Bu belgelere uygun belgeler olarak şunlar örnek verilebilir;
- Eğitim ile ilgili belgeler (ilkokul, lise, üniversite ve diğer eğitim kurumlarından alınan diploma ve sertifikalar)
- Medeni durumu gösteren bir takım belgeler
- Doğum ile ilgili belgeler
- Evlilik cüzdanı
- T.C. Kimlik Belgesi
- Ticari birtakım evraklar (örneğin ticaret şirketlerinin ana sözleşmeleri)
Bu sözleşme kapsamında aşağıdaki belgeler apostil onayı almaya uygun nitelikte değildir;
- Diplomasi veya konsolosluk memurları tarafından düzenlenmiş olan belgeler,
- Ticaret veya gümrük işlemleriyle doğrudan doğruya ilgili olan idari belgeler.
Amerika Birleşik Devletleri’nde Apostil Şerhi
ABD’de bireyler genelde şu belgelerin apostil tasdiki almasını talep etmektedir;
- Doğum/Ölüm Belgeleri
- Evlilik Belgeleri
- Boşanma Statüsüne ilişkin belgeler
- Avukat Vekaletnamesi
- Pasaport ve Ehliyet
- Diploma ve Transkript
- Sabıka kayıtları (yerel, federal, FBI)
- Şirketlerde yetki belgesi ve ana sözleşme
- İyi itibar sertifikası (certificate of good standing)
- Seyahat İzni Mektubu
Türkiye’de olduğu gibi apostil şerhi ABD’de yukarıda sayılan belgelerin Lahey Sözleşmesine (1961 Hague Convention Treaty) taraf olan ülkeler arasında belgeler üzerindeki mühürlerin ve imzaların doğruluğunun kabulünü sağlar. 1961 Lahey Sözleşmesinin üyesi olan ülkelerde kullanılmak üzere federal olarak basılmış belgelerin ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından düzenlenen bir apostil ile doğrulanması gerekebilir. Aşağıdaki görevliler tarafından imzalanan belgeler ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından verilen bir apostil gerektirir:
- ABD federal yetkilisi
- ABD konsolosluğu memuru
- Askeri bir noter, askeri mahkeme savcısı (10 USC 1044a) veya ABD Dışişleri Bakanlığı Protokol Ofisi’ne kayıtlı bir yabancı konsolosluk diplomasi görevlisi
Not: Tüm sertifikalar, yetkilinin adının, unvanının ve dairesinin mührünü ve okunaklı bir imzasını içermelidir.
APOSTİL ŞERHİ NEYE BENZER- ÖRNEK APOSTİL ŞERHİ;
| Tasdik Şerhi en az 9 cm. kenarlıklı kare biçiminde olacaktır.
TASDİK ŞERHİ (5 Ekim 1961 tarihli Lahey Sözleşmesi) APOSTİLLE (Convention de La Haye du 5 Octobre 1961) 1. Ülke TÜRKiYE – LA TURQUIE İşbu resmi belge: 2. ……………. tarafından imzalanmıştır 3. İmzalayanın sıfatı… ……………………. dır. 4. ……………………………..’nin mühür/damgasını taşımaktadır. TASDİK 5. ……………….. ‘da 6. …………………. günü 7. …………………………. tarafından 8. No………………… ile tasdik edilmiştir. 9. Mühür/Damga 10. İmza:
…………………………. …………………………..
|
| ANNEX TO THE CONVENTION
Model of certificate The certificate will be in the form of a square with sides at least 9 centimeters long APOSTILLE (Convention de La Haye du 5 octobre 1961) 1. Country: ………………………………………………………….. This public document 2. has been signed by …………………………………………….. 3. acting in the capacity of ……………………………………….. 4. bears the seal/stamp of ……………………………………….
Certified 5. at …………………… 6. the ……………………………. 7. by ……………………………………………………………….. 8. No ……………………………………. 9. Seal/stamp 10. Signature ……………………………………………. ………………………………..
|